Псоријаза

- Псоријазата и исхраната

by Проф. Д-р Драган Даниловски

Псоријазата претставува автоимуно заболување кое најчесто се манифестира со карактеристични промени на кожата на лактите, колената, главата (скалпот), половината, но и на ноктите, а зафатени се и други органски системи. Кај дел од пациентите се јавува т.н. псоријатичен артритис.

Псоријазата е доживотно, рекурентно (кое се повторува) заболување кое се јавува ширум светот, иако нејзината преваленца (застапеност) варира според расата, географската област и факторите на средината (на пример, изложување на сонце).

Па така, најдено е дека западноевропските и скандинавските народи имаат повисока преваленца (1,5 – 3%), а пониски стапки на преваленца се регистрирани кај Јапонците и северноамериканските Индијанци.

Покажано е дека псоријазата почесто се јавува во некои семејства (наследен фактор). Ако обата родитела имаат псоријаза, стапката на јавување кај нивните деца е 50 проценти, а ако само едниот родител е погоден, стапката е 16,5 проценти. Подеднакво се погодени обата пола.

Инаку, екстремно ретко се умира од псоријаза. Она што е најважно е нарушениот квалитет на животот на пациентите заради свработ, сувоста и лупењето на кожата, дури и појавата на фисури (пукнатини на кожата), потоа, заради самосвесноста и непријатното чувство заради изгледот на кожата, како и заради страничните ефекти и високите цени на антипсоријатичните лекови.

Регистрирано е дека кај пациенти со т.н обична псоријаза (има и неколку други видови), која е најчеста (околу 90% од сите случаи на псоријаза) почесто постои придружна абнормална згоеност и кардиоваскуларни болести. Се смета дека сите три состојби се поврзани со хронична системска инфламација (воспаление), чии што медијатори се т.н. цитокини.

Токму тука лежи логиката дека одредена терапија, режим на живеење (диета) кои ги стивнуваат, ублажуваат воспалителните процеси во организмот, би ги ублажиле и симптомите на псоријазата. Не навлегувајќи во медицинските тераписки пристапи, тука ќе потенцираме само одредени диететски можности за ублажување и контрола на псоријатичните симптоми.

Про-инфламаторна и анти-инфламаторна храна

Вашата исхрана игра многу важна улога во активирањето или супримирањето на производството на цитокини. Оние хранителни продукти кои ги активираат се нарекуваат про-инфламаторни намирници и тие треба да се избегнуваат.

Масти

Заситените масти, холестеролот и транс-мастите се про-инфламаторни и треба да се избегнуваат. Хранителни намирници кои ги содржат се: говедското и други видови црвено месо, путер, млеко, сирење, кокосово и палмино масло. Транс-мастите се содржат во маргаринот и во сите комерцијално произведени колачи, наполитанки, бисквити и сл. (кондиторски производи).

Од друга страна, незаситените масти, вклучувајќи ги растителните масла, како што се маслото од соја, пченка, шафран, канола и маслинки, се анти-инфламаторни. Најважните анти-инфламаторни масти се омега-3 незаситените масни киселини, бидејќи тие ја намалуваат инфламацијата (воспалението). Добри извори на омега-3 се ленено семе, соја, ореви, лосос, харинга пастрмка и туна. Омега-6 масните киселини се неопходни за организмот, но тие имаат инфламаторен ефект. Затоа е потребно омега-3 и омега-6 масните киселини да се внесуваат во рамнотежа.

Според најновите сознанија, т.н. органско говедско месо (произведено на органиски начин, со природна храна – исклучиво трева и сено) содржи омега-3 и омега-6 масни киселини во оптимален меѓусебен однос, така што веќе е симната анатемата од говедското (но органско, т.н. grass fed beef), така што ако не сте големи љубители на морска храна, здраво ќе се храните и ако ја замените со вакво говедско месо (Но каде кај нас да го најдеме?). (Замислете си крвав бифтек на жар со сенф во овие пролетни денови, без да ве гризе совест дека си го уништувате здравјето!!!)

Јаглени хидрати

Инфламацијата се стимулира од високиот шеќер во крвта. Оттука, неговото ниво во крвта треба да се контролира и да не се дозволуваат високи скокови. Тоа може да се постигне со избегнување на прости шеќери (сахароза), но, исто така и со избегнување на внес на бело брашно (преку бел леб, тестенини). Сложените шеќери во интегралните житарки, мешункастите зарзавати (легуминози – грав, леќа, наут, грашок, боранија) се анти-инфламаторни и треба да се консумираат на дневна основа. Анти-инфламаторни намирници се и овошјето и зеленчукот зашто делуваат против инфламацијата преку Б витамините, витаминот Ц и Е, потоа и со помош на растителните влакна. Се претпочитаат капини, малини, јагоди, боровинки, цреши, јаболка и круши, а, пак, јужното овошје треба да се ограничи.

Протеини

Самите протеини не се про- или анти-инфламаторни. Поважен е изворот на протините, при што е важно да се работи за посни меса (видете погоре за органското говедско) и риба и да бидете сигурни дека не внесувате придружни про-инфламаторни масти. Задоволителни количини на полновредни протеини (со т.н.есенцијални аминокиселини) ќе добиете и со јадење на разни легуминози.

Исто така, мора да се потенцира дека многу важно за контрола на псоријазата е водењето здрав начин на живеење, што подразбира: внесување на многу вода (до три литра за жени и до четири литра за мажи), редовно занимавање со спорт, физички вежби – особено аеробни (30-60 минути дневно), по можност во природа со многу зеленило заради јонизираниот кислород што само таму е присутен (во урбана средина дишеме молекуларен кислород... но, за тоа во друга прилика), инсистирање на социјално живеење, дружење со пријатели, за да се навикнат да ве прифатат токму такви какви што сте (со што евентуално ќе се минимизираат комплексите на помала вредност), афирмација на професионален план (што исто така ќе го сврти вашето и вниманието на околината од вашиот „хендикеп“) итн.

Споделете го Вашето Мислење

Поврзани Вести

Исхраната и здравјето

Здрави навики за поквалитетен живот (3)

Здрави навики за поквалитетен живот (13)

Aнксиозност - симптоми и алтернативно лекување

Заблудите околу внесот на витамини и минерали

Сончање, неговите негативни дејства и фотозаштита

Здрави непца

Панични напади - што е важно да знаете доколку имате напад на паника

Дали сте зависник од благо?

Чоколадото и оралното здравје

Блескава насмевка

Појадок - главниот оброк во текот на денот

Водата како подршка на слабеењето

Колку вода би требало да пиеме во текот на еден ден

Зачувајте ја блескавата насмевка

Исхраната и здравјето (2)

ЕКСКЛУЗИВНО : Лекување со храна (6)

Како да се замени зборот "ТРЕБА" со "ПОЧНАВ"

Десет совети за родителите како подобро да комуницираат со адолесцентите

Влијанието на лимоновиот сок на забите

Здрави навики за поквалитетен живот (9)

Прирачник за слабеење - почетокот е најтежок

Какво влијание врз здравјето имаат микронутриентите?

Заштита на бебињата и децата од сончевите зраци

Карцином на дојка и рана детекција - што е карцином на дојка?

ЕКСКЛУЗИВНО: Лекување со храна (4)

Розацеа (црвенило на кожата)

Исхрна после орално-хируршка интервенција

Кои се компликациите од заболување од Морбили?

Почнете да правите разлика помеѓу “здрава” храна и органска здрава храна